لیک: ډاکټر اریک اوبلاکر
ژباړه: فهیم سپینغر
تر اوسه مو ولیدل چې په هایدروجن
اتوم کې، الکترون د اتوم هستې ته تر ټولو نیږدې مدار کې چې د سانتيمتر پینځه
میلیاردمه برخه واټن لري تاویږي. د بوهر اتومي موډل کې، د هایدروجن اتوم د هستې او
الکترون ترمنځ واټن 5.29*10-9 سانتيمتره ذکر شوی. له بل پلوه
ولیدل شول چې اتوم او لمریزنظام بیخي سره ورته نه دي. الکترونونه کولی شي د انرژۍ
په ټاکلو سویو کې څرګند شي. د انرژیو دغه سویې په سیارهيي مدارونو کې په 1,2 او 3 مدارونو پېژندل کیږي. په هر صورت، یو
الکترون هیڅکله د تل لپاره دقیقاً له هستې څخه 5.29*10-9 سانتيمتره
واټن نلري، دغه قیمت یو منځنی قیمت دی.
که د اتوم د هستې شاوخوا برخې په
درېیو سیمو وویشو: لومړۍ سیمه 5*10-9 سانتيمتره شعاع لرونکی توپ دی، دویمه سیمه
له 5. *10-9 څخه تر 10*10-9 سانتیمتره
واټن پورې ده، درېیمه سیمه د اتوم د هستې پاتې برخه ده. په عادي حالت کې، په 32% اتومونو کې الکترونونه په لومړۍ سیمه کې، په 44% اتومونو کې په دویمه سیمه کې او په 24% اتومونو کې
په درېیمه سیمه کې پراته دي. په یوه ټاکلي اتوم کې په احتمالي ډول ویلی شو چې همدا
شیبه الکترون په کومه سیمه کې دی. مثلاً کولی شو ووایو په لومړی سیمه کې د الکترون
د موجودیت احتمال 32% دی. که څه هم مداري موډل یو بشپړ موډل نه
دی، خو د لومړیو ګامونو او د اتوم په هکله د ساده تفکر لپاره یو عملي موډل دی؛ ځکه
خو مو څو ځله له همدې موډله کار اخیستی.
باید په یاد ولرو چې په اتوميمقیاس
کې انسان نشي کولی د طبیعت کړنې په بشپړ ډول درک کړي. یوازې دومره کولی شي چې ځینې
ځانګړنې یې د موډل په توګه وښیي- یعنې موډل هېڅکله د اصلي حالت بشپړ ځانګړنې نه
لري. د نور ذرهيي او څپهییز ماهیت در په یاد کړئ؛ څرنګه چې د نور څپهيیزه تئوري
د نور ټولې ځانګړنې نشي بیانولی، په همدې توګه د اتومونو مداري موډل هم نشي کولی د
اتوم ټول ماهیت بیان کړي.
نظرات
ارسال یک نظر