آیا داسې ستوري شته چې هیڅکله نه لویږي؟

د ځمکني لیدونکي له نظره داسې ښکاري چې د ستورو ډلې یا آسماني انځورونه د ګنبدې پر مخ پراته دي او ځمکه یې را چاپیر کړې. هغه دایره چې اصطلاحاً د آسمان استوا بلل کیږي او د ځمکې استوا شاوخوا را تاو ده، دغه ګنبده یا د کیهان کره په دوو شمالي نیم کره او سويلیزه نیم کره باندې ویشي. هغه نقطه چې د ځمکې شمالي قطب څخه مستقیماً پورته په آسمان کې پرته وي او د ځمکې د شمال ـ سوئل فرضي محور سر، هغه خوا ته پروت وي، د اسمان شمال قطب ګڼل کیږي. دغه نقطې ته لنډ قطبي ستوری پروت دی چې د واړه ییږ (دُب اصغر) آسماني انځور یو ستوری دی. که د ځمکې په شمال قطب کې ژوند وکړو، قطبي ستوری به عموداً زموږ پر سر، د آسمان‌سر (Ecliptic) برخه کې چې د اسمان تر ټولو لوړه نقطه ده پروت وي. د آسمان استوا، آسمان په دوو شمال او سوئل ویشلی، یعنې د ځمکې د قطبونو پر سر د آسمان قطبونه پراته دي.

که له اروپا څخه اسمان ته وګورو، قطبي ستوری د آسمان‌سر او افق ترمنځ لیدلی شو. ټول هغه انسانان چې په ځمکه کې اوسي له ځمکې سره یوځای څرخیږي. په دې اساس داسې پایله اخلو چې په اسمان کې ټول ستوري د هغه نقطې شاوخوا څرخیږي چې د ځمکې د محور  جهت هغه خوا ته دی. یعنې ټول ستوري د آسمان د شمال قطب شاوخوا چې ترڅنګ یې نوراني قطبي ستوری پروت دي، څرخیږي. بناً دغه قطبي ستوری د مبدا یا اتکا هغه ستوری دی چې ټول آسمان یې په څلوریشت ساعتونو کې یو ځل پر شاوخوا څرخیږي. د ځمکني لیدونکي له نظره دغه ستوری بې حرکته او ثابت دی، که څه هم ټول ستوري حرکت کوي. دغه ستوری د ځمکې شمالي نیم‌کرې اوسیدونکو لپاره له افق څخه پورته سیمه کې چې هغه ته شمال قطب وايي د لیدو وړه دی. ځیني آسماني انځورونه لکه ستر ییږ(دُب اکبر) د قطبي ستوري شاوخوا په دومره لنډ مدار تاویږي چې هیڅکله افق خط ته نه لنډیږي یا په بل عبارت هیڅکله نه لویږي، په دې توګه په یوه صافه شپه کې یې هر وخت لیدلی شو. هغه ستوري چې قطب ته لنډ دي او تل د افق خط پاس پراته وي، د قطب‌چاپیر ستوری یا (Circumpolar Stars) بلل کیږي.

د قطبي ستوري د موندلو لپاره ستر‌ییږ (دُب اکبر) اسماني انځور پیدا کړی، دوه اخري ستوري یې چې د مستقیم خط په اوږدو پراته دي ترلاسه او ادامه ورکړی، د دغه خط په ادامه کې قطبي ستوری چې نسبتاً روښانه ستوری دی ترلاسه کوۍ. له دغه ستورې لاندې د ځمکې شمال قطب پروت دی. هغه ستوري چې د آسمان سوئل قطب شاوخوا څرخیږي، د شمالي نیم‌کرې اوسیدونکو لپاره د لیدو وړ نه دي. باید وویل شي چې د آسمان سوئلیز قطب  تر اوسه د شمالي قطب د «قطب ستوري» په څېر کوم نوراني ستوری نه لري.