د اورغورځونې سوریو په اړه څومره پوهیږو؟

د سپوږمۍ په هغه مخ کې چې ځمکې خوا ته دی، د سترو تلسکوپونو په مرسته کولی شو 30000 د اورغورځونې سوري ووینو. له دغه سوریو تر ټولو ستر یې 250 کیلومتره دی. تر ټولو وړوکی یې چې انسان له ځمکې لیدلی شي، 400 متره دی. فضامزلو له دې څخه هم وړوکي سوري د سپوږمۍ پر سطحه کشف کړي. نن پوهیږو چې د اورغورځونې تقریباً ټول سوري، د سپوږمۍ پر سطحه د اسماني تیږو د لویدو له وجهې جوړ شوي. ګومان کیږي چې دغه تیږې به کابو 4 میلیارده کاله پخوا د سپوږمۍ پر سطحه لوېدلي وي، خو د سپوږمۍ پر هغه سطحه چې ځمکې ته مخامخ ده، د سپوږمۍ تیاره سمندرونه هم په اسانۍ لیدل کیږي، دا په دې دلالت کوي چې د سپوږمۍ په هغه سطحه کې چې موږ یې نه وینو، د اورغورځونې سوري شته دي. د سپوږمۍ پر سطحه د اورغورځونې سوري په درېیو ډولونو ډلبندي شوي. لومړی: د اورغورځونې واړه سوري چې تر 20 کیلومترو پورې قطر لري. دویم: حلقوي غرونه، چې له 20 تر 100 کیلومترو پورې قطر لري. درېیم: دیوال‌لرونکې سطحې، چې له 100 کیلومترو څخه ډېر قطر لري. ډېري سوري، مرکزي غرونه لري. د سوریو دیوالونه له 3000 تر 4000 مترو ان په ځینو مواردو کې تر 10000 مترو پورې لوړوالی لري. سپوږمۍ کې د اورغورځونې فعاله سوري، اوبه او هوا نشته، بناً باران هم په کې نه وریږي. د سپوږمۍ د اورغورځونې سوري له میلیاردونو کلونو راهیسي په خپل حال پاتې دي. بالعکس د ځمکې د سطحې شکلونه ډېر ژر بدلون کوي یا له منځه ځي.