رد شدن به محتوای اصلی

پست‌ها

نمایش پست‌ها از اکتبر, ۲۰۲۱

ستوري ولې ځلېږي؟

په یوه بې سپوږمیه او صافه شپه کې په غیرمسلح سترګو کولی شو ۲۰۰۰ تر ۲۵۰۰ ستوري تشخیص کړو. که مشتري او زهره(ناهید) سیارې چې زموږ د لمریز نظام جز دي په پام کې ونه نیسو، پاتې ټول ستوري زموږ څخه لرې پراته لمرونه دي چې زموږ څخه د ډېرې فاصلې د لرلو په سبب د شپې آسمان کې د وړوکو نوراني نقطو په توګه برېښي. دا ټول ستوري په ډېر لوړ سرعت په فضاء کې په حرکت کې دي. له دې چې زموږ څخه یې واټن زښته ډېر زیات دی، نو زموږ عمر بسنه نه کوي تر څو د دوی د څپو سور لور ته لېږد ووینو. د شپې آسمان کې داسې برېښې چې ټاکلي ځلانده ستوري په یوه بل پورې اړوند دي او په آسمان کې بېلابېل شکلونه جوړوي. دغه شکلونه د آسماني شکلونو(انځورونو) په نامه یادیږي. داسې برېښې چې هغوی زرګونه کلونه کیږي چې بدلون یې نه دی کړی. دغه لرې پراته لمرونه د سیارو په پرتله ثوابت ګڼل کیږي. ځکه ډېري وخت داسې انګېرل کېدله چې دغه ستوري په آسمان کې میخ شوي او ثابت دي. یوازې د یوه وړوکي دوربین او یا تلسکوپ په ذریعه کولی شو د شپې آسمان کې سل‌ګونه زره ستوري ووینو. ډېر شمېر دغه ستوري له لمر څخه زیاته ځلانده دي، اما شته داسې ستوري چې د لمر په نسبت کمه ځلا ...

څنګه، د نړۍ په هکله څېړنې کیږي؟

  له پخوا راهیسې ډېرو پوهانو د نړۍ ( د ځمکې شاوخوا فضاء) په هکله څېړنې کولې. دوی هڅه کوله ترڅو د نړۍ جوړښت بیان او آسماني کتلې په سمه توګه اندازه او نقشه کړي. د نړۍ په باب ننۍ څېړنې د اوومې پېړۍ له پیل څخه پیل شوي. ایټالیایی فزیکپوه او ستورپوه ګالیلئو ګالیله لومړنی عالم و چې د تلسکوپ له لارې یې ستوري ولیدل او په دې توګه یې د مشتري سپوږمۍ‌ او د سپوږمۍ غرونه کشف کړل. له هغه وخته را پدېخوا تل ستر تلسکوپونه جوړ شوي او زموږ سترګې یې د میلیونونو لرو پرتو ستورو د لیدو لپار را پرانیستې؛ البته د ځمکې لیدونکي دغه ستوري یوازې د نوراني نقطو په توګه ویني. وروسته د پوهانو پام شو ترڅو د ستورو «نور» تجزیه کړي او د نور له تجزیې څخه د ترلاسه شوو طیفونو په مرسته د ستورو د موادو، تودوخې، حرکت او مقناطیسي میدانونو په باب اطلاعات راټول کړي. د یوه واړه تلسکوپ په مرسته کولی شو سل‌ګونه زره ستوري ووینو. هر یو ستوری په لرې واټن کې پروت یو لمر دی. زموږ څخه دومره لرې دی، چې د ضعیفه نوراني نقطې په توګه په آسمان کې ښکاري. تر ۱۹۲۳ کلونو پورې انسانانو یوازې د ستورو او سیارو د نور په باب څېړنې او سپړنې کولې او معدو...